Oud en nieuw is een periode van verschillende tradities in Friesland en Nederland. Zo is oudejaarsdag de enige dag in het jaar dat de sjoelbak van zolder komt, gaan de echte Friezen carbidschieten in de weilanden en eten we oliebollen. Zodra middernacht nadert sluiten we het jaar gezellig af met een drankje terwijl we de laatste seconden op tv zien wegtikken. Van deze typische Hollandse en Friese tradities zijn we ons vaak niet eens bewust, dit is gewoon hoe het hoort en hoe we het altijd al doen. Maar hoe ‘hoort’ het in andere culturen eigenlijk?
Door: Marijke Hoekstra
Dineren in Roemenië
Laura Apostol en Eliza Dragan uit Roemenië vertellen over hun tradities rondom de jaarwisseling. De voorbereidingen beginnen al vroeg. Waar ga ik dit jaar oud en nieuw vieren? In een restaurant, de club of thuis. Volgens hen maakt het eigenlijk niet uit: ,,Iedereen heeft als doel om je te vermaken en om lol te hebben“. De avond begint vaak thuis en goed gekleed tijdens een uitgebreid diner. Laura’s en Eliza’s moeders staan beiden uren in de keuken om de lekkerste gerechten te maken. Zo wordt er ‘Sarmale’ gemaakt, een typisch Roemeens gerecht van koolbladeren gevuld met vlees, dat vaak wordt gegeten tijdens feestdagen. Eliza’s moeder maakt altijd een taart van wel acht lagen hoog.
De volgende dag
Het dragen van rood ondergoed tijdens de jaarwisseling brengt geluk, vertellen ze. Vervolgens wordt er om 12 uur gebeld naar familie en vrienden, ongeacht waar je bent op dat moment. Eliza: ,,Vorig jaar waren mijn ouders bij iemand dicht bij waar ik zat. Ook al konden we elkaar zien, toch belden we met elkaar”. Tenslotte is de dag erna ook erg belangrijk. Samen eten ze dan de restjes van het eten van de vorige avond en brengen ze de dag met elkaar door. Laura: ,,Dat is een must. Ook al vierde je oud en nieuw met vrienden, toch kom je de volgende dag terug naar huis en breng je de dag door met je familie.”
Aftellen met druiven in Spanje
De Spaanse Martina Andrés en Tania Poyuelo Montes hebben ook belangrijke tradities voor oud en nieuw. Zo is het bijvoorbeeld gebruikelijk om dit altijd samen met familie te vieren. Ze vertellen dat er een ding is dat alle Spanjaarden doen. De seconden voor twaalf uur worden afgeteld op de televisie. Bij de laatste twaalf seconden klinkt er steeds een geluid waarop ze een druif in hun mond stoppen. Als het je lukt om het vol te houden tot de laatste seconde, brengt dat geluk voor in het nieuwe jaar. En net als Laura en Eliza hopen ze op geluk voor het nieuwe jaar door het dragen van rood ondergoed.
Chinees Nieuwjaar in Taiwan
Voor Connie Kao uit Taiwan is het vieren van het nieuwe jaar anders. Zij viert Chinees Nieuwjaar, wat dit jaar plaatsvindt op 4 februari 2019. Omdat een jaar bij hen niet 365 dagen is, valt het elk jaar op een andere datum. Het nieuwe jaar wordt gedurende een hele week gevierd. Op de eerste dag tellen ze af tot 12 uur, waarna ze zes of zeven dagen lang feestvieren.
De rode envelop
Voor Connie is het ook gebruikelijk om iets roods te dragen. Daarnaast hebben ze de traditie met de rode envelop: de ouders geven de kinderen een cadeau voor het nieuwe jaar in de vorm van een rode envelop met geld. Het vieren van het nieuwe jaar is namelijk een periode die met familie wordt doorgebracht. Daarnaast vertelt ze over de verschillende hapjes die ze eten. Connie: ,,Het eten is het belangrijkste.” Zo eten ze bijvoorbeeld Chinese dumplings, die voor geluk zullen zorgen als je er één vindt met een muntje erin.
