BEETSTERZWAAG – Afgelopen zaterdag was het zover. Birds & Brass vormde de muzikale aftrap van Kening fan ‘e Greide (oftewel King of the Meadows) in het revalidatiecentrum in Beetsterzwaag. Negen HaFaBra-orkesten, 250 muzikanten, deden mee aan dit project dat in 2011 begon als een burgerinitiatief om aandacht te vestigen op de verschraling van het Fryske platteland.
Door: Jantsje Walstra – Foto: Saris & Den Engelsman – Eerder geplaatst op Knowledge2018, 2018.nl, Facebook2018, Twitter2018, en in Rondom Leeuwarden, Heerenveen, Drachten en Sneek.
Met dit imposante project beogen de organisatoren ook verbinding te creëren tussen mensen via de muziek. In 2018, het jaar van de Culturele Hoofdstad, is de apotheose met een openluchtvoorstelling met tweeduizend muzikanten en dansers.
Sytze Pruiksma heeft de artistieke leiding van dit evenement. Hij is niet alleen musicus maar van jongs af aan ook een fervent vogelaar. Vooraf legde hij uit waarom hij de grutto, de Kening fan ‘e Greide (de skries), als uitgangspunt neemt bij dit project. De grutto was vroeger veel te zien in de Friese weilanden maar is nu een met uitsterven bedreigde vogelsoort. ,,Zo is het ook met de cultuur. De talen (onder andere Frysk, red.) verdwijnen, de kinderen maken amper nog muziek en ze hebben een duwtje nodig. Kom allemaal van die terpen af en kom samen, maak die verbinding!”, aldus Pruiksma.
Benieuwd
In de gangen en kleedkamers heerste zaterdag in Beetsterzwaag een opgewonden sfeer: er stond iets groots te gebeuren. Muzikanten liepen heen en weer, testten hun instrumenten en trokken hun kleding recht. Hielkje Veenstra was één van de toeschouwers. Zij kwam speciaal voor haar vriendin die bij de Fanfare Oerterp meespeelde. ,,Ik heb een interview met Sytze Pruiksma gezien op de televisie. Dat vond ik erg interessant. Ik ben erg benieuwd naar het optreden.”
Jasper Faber (21), spelend bij de Bazuin van Ureterp, vond het leuk om mee te doen. ,,Vroeger ben ik op school in aanraking gekomen met muziek. Ik had zes weken muziekles en begon daarna met kornet spelen.” De orkesten – ze kwamen allemaal uit de gemeente Opsterland – leverden enkele kinderen die tezamen een jeugdorkest vormden.
Het kwam de grandeur van Birds & Brass ten goede, vond Jaap Vlasblom, voorzitter van de VCSO (Vereniging voor Christelijke Scholen Opsterland): ,,Ik hoop dat er een budget vrijkomt om de kinderen meer muziek te onderwijzen. Wij hebben daar zelf niet de financiële middelen voor.” Sjoerd Bonnema van PRIMO-Opsterland bevestigt dit:,,Men is tegenwoordig op scholen heel resultaatgericht, dus vooral op rekenen en taal. Er zou weer meer ruimte en geld moeten komen voor kunst en cultuur.
Siepy Hoekstra, voorzitter van FOM (Federatie Opsterlandse Muziekverenigingen) was na afloop enthousiast: ,,Het was geweldig, Drachten en Franeker hebben ook al gezegd dat ze mee willen doen!”
Klanklânsklippen
Het programma bestond uit afzonderlijke optredens van de orkesten. De periode tussen de concerten werd gevuld door een soort muzikale overlap waarbij alle orkesten samenspeelden. De gezamenlijk gespeelde en geïmproviseerde klanklânskippen, naar een stuk van Riley, klonken bijzonder. Vanwege de U-opstelling rondom het publiek kreeg de muziek nog een extra dimensie, want er ontstond een soort surround-effect.
Sytze Pruiksma speelde een opmerkelijke solo met een mondfluit waarmee hij het geluid van een vogel nabootste en gelijktijdig. Pruiksma’s optreden kreeg het gewenste resultaat en werd de absolute climax van de avond.
Zijn performance stond in schril contrast met dat van een muzikant die tijdens een solo een aantal keren de mist in ging. Toch was iedereen vol lof over de voorstelling. ,,Sytze was heel erg stimulerend in het begeleiden van alle orkesten. Hij bleef positief en enthousiast. Eerst hadden we wel onze bedenkingen, maar dat was niet nodig. Het was mooi”, beamen Jan Bootsma (74, bariton sax) en Jan van der Zwaag (67, bas) van de Vlecke uit Gorredijk.